การวางแผนประกันภัย (Insurance Planning) คือ การเตรียมแผนเพื่อรองรับความไม่แน่นอนในอนาคตที่จะมากระทบกับชีวิต (ประกันชีวิต) และทรัพย์สิน (ประกันวินาศภัย) ซึ่งการวางแผนประกันที่ดีก็จะช่วยให้บรรเทาความเสี่ยงได้จากการคุ้มครองของทุนประกันที่เราทำไว้นั่นเอง และหากกล่าวถึงประกันภัยที่เกี่ยวข้องกับบุคคล จะแบ่งออกเป็น 3 ประเภท คือ

การวางแผนประกันที่เหมาะสม ควรพิจารณาจากความเสี่ยงที่อาจจะเกิดขึ้น ได้แก่ ความเสี่ยงที่จะเสียชีวิตก่อนวัยอันควร ความเสี่ยงที่จะมีชีวิตยืนยาว ความเสี่ยงทุพพลภาพ และความเสี่ยงที่จะสูญเสียรายได้ หากความเสี่ยงเหล่านี้เกิดขึ้นแล้ว เราหรือผู้อยู่ในอุปการะไม่สามารถรับภาระทางการเงินที่อาจเกิดได้ ก็ควรเลือกทำประกันที่เหมาะสม เพื่อบรรเทาผลกระทบทางการเงิน โดยพิจารณาทุนประกันที่ไม่มากหรือน้อยเกินไป จะได้ไม่ต้องจ่ายเบี้ยประกันมากเกินความจำเป็น

การทำประกันชีวิต (Life Insurance) คือ การประกันภัยที่มี “ชีวิต” เป็นวัตถุเอาประกัน โดยผู้รับประกันจะจ่ายค่าสินไหมทดแทนให้แก่ผู้รับประโยชน์ หากผู้เอาประกันเสียชีวิต หรือจ่ายเงินให้ผู้เอาประกันเมื่อครบระยะเวลาตามสัญญา ซึ่งผู้เอาประกันภัยต้องจ่ายเบี้ยประกันตามที่ตกลงกัน

การประกันชีวิตแบ่งออกเป็น 4 แบบพื้นฐาน ดังนี้

1. แบบตลอดชีพ (Whole Life Insurance) ให้ความคุ้มครองตลอดชีวิต โดยจะจ่ายเงินเอาประกันให้แก่ผู้รับประโยชน์เมื่อผู้เอาประกันเสียชีวิต หรือจ่ายเงินคืนให้ผู้เอาประกันเมื่อผู้เอาประกันมีอายุครบ 99 ปี จึงเหมาะสำหรับผู้ที่เป็นเสาหลักของครอบครัว

2. แบบชั่วระยะเวลา (Term Life Insurance) มีทั้งระยะสั้น ระยะยาว โดยจะจ่ายเงินเอาประกันให้แก่ผู้รับประโยชน์เมื่อผู้เอาประกันเสียชีวิตในช่วงระยะเวลาที่กำหนดเท่านั้น และจะไม่มีเงินคืน หากผู้เอาประกันมีชีวิตอยู่จนครบสัญญา เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการความคุ้มครองการเสียชีวิตก่อนวัยอันควร หรือคุ้มครองหนี้สิน

3. แบบสะสมทรัพย์ (Saving Life Insurance) ลูกผสมระหว่างการคุ้มครองชีวิตและการออมเงิน โดยจะจ่ายเงินเอาประกันให้แก่ผู้รับประโยชน์เมื่อผู้เอาประกันชีวิตเสียชีวิตในระยะเวลาประกัน หรือคืนเงินให้ผู้เอาประกันเมื่ออยู่จนครบสัญญา เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการออมเงินระยะยาว

4. แบบบำนาญหรือแบบเงินได้ประจำ (Annuity Life Insurance) ที่จะจ่ายเงินจำนวนเท่า ๆ กันอย่างสม่ำเสมอให้แก่ผู้เอาประกันภัยเมื่อเกษียณอายุ จึงเป็นประกันทางการเงินเพื่อชดเชยรายได้ที่จะลดลงได้